andrebogaert.be

Voor de Amerikaan Joshua Muravchik is het jaar 1989, het jaar van de val van de muur in Berlijn, een kanteljaar geweest in de internationale politiek. Hij analyseert de twintig daarop volgende jaren als jaren, waarin ondanks alles de democratie en de vrede in de wereld aan kracht hebben gewonnen, maar waarin de rol van de Verenigde Staten als ‘enige supermacht’ cruciaal blijft.
Ook al kan je het niet eens zijn met alles wat hij aanhaalt, het artikel lijkt me toch interessant als voorbeeld van wat heel wat Amerikanen nu nog denken over hun rol in de wereld van het einde van de twintigste en het begin van de eenentwintigste eeuw.

Na de zes maanden van Obama’s presidentschap is het enthousiasme van veel van zijn supporters een beetje versleten. Kritiek – m.i. totaal terecht – duikt overal op. Lees bv. hier wat William R. Polk (niet de eerste de beste) zegt over diegene die bij hem en ontelbare anderen in Amerika en in de hele wereld zo’n verwachtingen had opgewekt…

Hoe is het leven hier op aarde ontstaan? Hoe is het chemisch proces gestart en verder gelopen tot het uitkwam in ‘leven’? De wetenschappers van de twintigste eeuw hebben gezocht naar antwoorden op die belangrijke vraag. Voor iemand die van chemie niets afweet, is hun vraagstelling en de antwoorden die ze geven totaal onverstaanbaar. Maar je moet er niet al te veel van afweten om toch min of meer te kunnen bevroeden in welke richting de wetenschappers aan het zoeken zijn. En vooral om te beseffen hoe ingewikkeld en tegelijk eenvoudig de hele kwestie is. Pak je moed bij elkaar en probeer dit artikel te lezen. Het helpt je op weg naar beter begrip voor het wetenschappelijk onderzoek en misschien ook voor de oorsprong van het leven…

Hans Achterhuis heeft onlangs een heel boek gewijd aan geweld, en dat op een meesterlijke wijze. Nochtans is in vergelijking met vroegere tijden onze hedendaagse wereld niet gewelddadiger, integendeel. Steven Pinker , psychologieprofessor van de Harvard Universiteit is in alle geval daarvan overtuigd, en somt de argumenten op die zijn thesis bevestigen.

Bestaat er nog een islamitische beschaving, en indien ja, hoe is ze er aan toe? Alli A. Allawi, een moslim uit Irak, ooit minister in het naoorlogse Irak, getuigt in dit artikel over zijn eigen weg als “ontwikkelde” moslim en over de rampzalige veranderingen die de laatste dertig jaar in de Islam hebben plaats gegrepen. Interessant, omdat dit getuigenis ons, Westerlingen, leert hoe verschillend moslims denken over de maatschappij en de toekomst.

De behoefte aan energie onder de vorm van olie is duidelijk één van de voornaamste beweegredenen voor de oorlogen, die deze éénentwintigste eeuw teisteren. Met als centrale regio het Midden-Oosten. Daarom is het zo belangrijk dat nagedacht wordt over de mogelijkheden om minder afhankelijk te worden van die olie. Dat doet o.m. Christopher Steiner, een journalist van het tijdschrift Forbes, in een vraaggesprek.
Natuurlijk zijn we daarmee niet af van oorlogen: water bv. kan minder vlug vervangen worden dan olie…

Voor studenten en wetenschappers, geïnteresseerd in de mechanismen van de evolutie, is dit besproken boek blijkbaar zeer interessant. Het stelt de belangrijke vraag of de kolonies van mieren en bijen kunnen worden gezien als ‘superorganismen’, dwz als het equivalent van een organisme, ditmaal niet op basis van cellen en weefsels maar van nauw samenwerkende dieren. En of de evolutie gebeurt via dergelijke superorganismen. De schrijver van het artikel heeft daar zijn twijfels over en noemt dergelijke kolonies liever ‘families’ zoals ook Darwin heeft gedaan.

Karen Armstrong is bij ons vooral bekend door haar “Geschiedenis van God”. Daarin beweerde ze niet dat ze God kende, zoals sommigen eerst dachten, maar ze beschreef op een heldere manier wat de mens in de loop van de geschiedenis over God had gezegd en gedacht.
Sindsdien schreef ze talloze andere lezenswaardige werken, zoals over “De Grote Transformatie”, die merkwaardige periode in de geschiedenis, waarin alle grote godsdiensten ontstonden; over “De strijd om God”, boek dat het fenomeen van het fundamentalisme in de verschillende godsdiensten probeert te omschrijven; over de Islam, over Jeruzalem enz.
Eén werk springt een beetje uit de band: “De Wenteltrap” beschrijft haar eigen weg uit de duisternis, haar eigen ontwikkeling van kloosterzuster over geloofscrisis naar een ‘geloof’, dat noodzakelijkerwijze wat vaag blijft, omdat religie nu eenmaal niet te vangen is in dogma’s of ritussen…

Haar voorlopig laatste werk sluit daar m.i. goed bij aan. Het gaat over de kern van het fenomeen ‘religie’, dat zo oud is als de mens zelf: “The Case for God : What Religion Really Means”. Voor zover ik weet, is dat nog niet vertaald in het Nederlands. Je kan er hier iets meer over lezen.